Okres XVII i pierwszej połowy XVIII wieku wyróżniała specyficzna postawa wobec sztuki,  prezentowana zarówno przez twórcę w akcie kreacji, jak i przybierana u odbiorcy podczas percepcji dzieła (o czym pisała D. Szlagowska). U podłoża tejże postawy leżała nauka o afektach oraz teoria i wynikająca z niej praktyka retoryki, mające swe korzenie w starożytności. Odrodzone i rozwijane w dobie renesansu, swą fazę kulminacyjną osiągnęły w następnych stuleciach. W twórczości kompozytorskiej doby baroku wiodącą rolę pełniła zatem koncepcja muzyki jako ekspresywnej sztuki emocji, ale także racjonalna umiejętność wywołania tychże emocji oparta o reguły „perswazji i poruszenia” rządzące oracją dźwiękową. W monografii poświęconej polskiej barokowej retoryce muzycznej T. Jasiński podkreślił, iż dokonania mistrzów terenu Rzeczpospolitej wpisują się w model ekspresji dźwiękowej wyznaczony przez główne trendy epoki. Dlatego uzasadnionym i interesującym wydaje się spojrzenie na muzykę czołowego kompozytora polskiego baroku – Grzegorza Gerwazego Gorczyckiego – z perspektywy zastosowanych przez niego strategii retorycznych. Rozpatrywane będą one w odniesieniu do głównych dziedzin retoryki, które transponowano na sztukę dźwiękową: inventio, dispositio i decoratio. Poruszone zostaną problemy związane z tekstem słownym, traktowanym przez twórcę jako „drogowskaz” (określenie Z.M. Szweykowskiego) do zakomponowania dzieła, zastosowaną obsadą wykonawczą i dyspozycją głosów, tonalnością, kategorią ruchu, formą oracji dźwiękowej, w końcu – doborem odpowiednich figur muzyczno-retorycznych. Zarazem przybliżone będą myśli polskich badaczy twórczości Gorczyckiego, pozostających w zgodnym przekonaniu, iż kompozytor w niezwykle udany sposób łączył idee retoryczne z własnym stylem indywidualnym. Należy przy tym podkreślić, iż wszystkie strategie służyły najistotniejszemu celowi – otwarciu wiernych na sferę Sacrum.

Renata Borowiecka – teoretyk muzyki, absolwentka Akademii Muzycznej w Krakowie. W macierzystej uczelni pracuje od 1996 roku (Katedra Teorii i Interpretacji Dzieła Muzycznego), obecnie na stanowisku profesora AMKP. Od września 2020 pełni funkcję prodziekana Wydziału Twórczości, Interpretacji i Edukacji Muzycznej. Członek Sekcji Muzykologów Związku Kompozytorów Polskich oraz Polskiego Towarzystwa Analizy Muzycznej. W pracy naukowej skoncentrowana na muzyce włoskiej – początkowo świeckiej przełomu XVI i XVII wieku, następnie religijnej doby XVIII stulecia, a w latach ostatnich – polskiej współczesnej muzyce religijnej. Jej dorobek naukowy obejmuje nieopublikowaną dysertację doktorską  (Sekwencja „Stabat Mater” w twórczości kompozytorów włoskich XVIII wieku. Od słowa do muzycznej interpretacji, 2007), która w 2010 otrzymała wyróżnienie na konkursie ZKP o Nagrodę im. ks. prof. H. Feichta, obszerną monografię Twórczość religijna Pawła Łukaszewskiego. Muzyka jako wyraz zmysłu wiary artysty (2019), ponadto artykuły i hasła encyklopedyczne wydane w Polsce i za granicą oraz wystąpienia z referatami podczas krajowych i międzynarodowych konferencji naukowych.